Hiểu về Bồ Tát: Những hành động nhỏ với ý nghĩa lớn
Hôm qua, một người bạn theo đạo Thiên Chúa hỏi tôi: “Tôi đã nghe đến thuật ngữ ‘Bồ Tát’ rất nhiều lần, nhưng tôi không thật sự hiểu nó có nghĩa là gì.” Vì anh ấy theo đạo Thiên Chúa, tôi đã giải thích cho anh ấy một cách đơn giản:
Một Bồ Tát là người sống và hành động vì lợi ích của người khác, sẵn sàng hy sinh lợi ích của bản thân vì điều tốt đẹp hơn. Bồ Tát không phải là một hình tượng xa vời hay trừu tượng, mà có thể thấy trong những hành động tốt đẹp hàng ngày, xuất phát từ lòng từ bi, mà không cần sự công nhận hay lời khen. Dưới đây là một vài ví dụ dễ hiểu:
- Nhường chỗ ngồi trên xe buýt: Khi bạn lên xe buýt và thấy một bà cụ đang đứng, việc nhường ghế cho bà là một biểu hiện của tinh thần Bồ Tát.
- Nhặt rác trên đường: Nếu bạn thấy một mảnh kính vỡ trên phố và nhặt nó lên để tránh người khác bị thương, đây cũng là hành động của một Bồ Tát.
- Chia sẻ với người đói: Khi bạn thấy ai đó đói và chia cho họ miếng bánh mà không khoe khoang về việc làm đó, bạn đã thể hiện lòng rộng lượng thầm lặng của một Bồ Tát.
Nhiều người thường hay thông báo về những việc tốt mà mình làm, chẳng hạn như “Hôm qua tôi đã cho người phụ nữ kia cả ổ bánh mì. Cảm giác như tôi đã trao cho cô ấy cả một ngôi nhà!” Nhưng những Bồ Tát chân chính không cần phải phô trương lòng tốt của mình hay nói lớn về những việc làm của mình.
Hành Động Trong Im Lặng
rong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường gặp những tình huống cần sự giúp đỡ. Làm việc thiện không cần phải phô trương hay mong đợi sự công nhận. Ví dụ:
- Sửa sai một cách kín đáo: Khi bạn nhận thấy một điều gì đó sai, việc sửa chữa một cách lặng lẽ mà không chỉ trích hay đổ lỗi cho người khác phản ánh tư duy của một Bồ Tát.
- Dọn dẹp tự nguyện: Tại nhà hoặc trong chùa, nếu bạn thấy sự lộn xộn, dọn dẹp mà không cần ai yêu cầu hay phàn nàn về người khác thể hiện sự vị tha.
Đôi khi, chúng ta có thể thấy mình “độc thoại” về những hành động của mình, chẳng hạn như: “Tôi đã bảo họ rửa bát sau khi ăn, nhưng họ chẳng bao giờ nghe. Thật phiền phức!” Tuy nhiên, những người thực hành chánh niệm thật sự giữ tâm mình bình thản và tập trung vào nội tâm, tự xem xét bản thân thay vì phàn nàn.
Thầm lặng & Suy Ngẫm
Những người theo con đường Bồ Tát duy trì sự bình an nội tâm trong khi liên tục suy ngẫm về hành động của mình. Họ làm việc thiện mà không cần sự công nhận hay lòng biết ơn. Sức mạnh thầm lặng này giúp họ nuôi dưỡng lòng từ bi và tránh để cái “ngã” can thiệp.
Tinh túy trong hành động của Bồ Tát không nằm ở quy mô hay hình thức, mà ở ý nghĩa và sự chân thành. Bằng cách áp dụng tư duy này, chúng ta có thể sống đẹp hơn và có mục đích hơn mỗi ngày.
Bài viết được biên soạn theo bài giảng của thầy Thích Pháp Hoà