Có một vị Tỳ Kheo không dám xuất hiện trước đại chúng vì cảm thấy xấu hổ. Mỗi khi ngồi xuống, miệng của ngài nhai giống như bò đang ăn cỏ, điều này làm ngài cảm thấy rất tự ti. Câu chuyện bắt đầu từ một sự kiện khi ngài thấy một vị Tỳ Kheo lớn tuổi ăn cơm, và ngài chế giễu vị Tỳ Kheo đó, nói với giọng khinh thường: “Ngài ăn cơm như bò nhai.” Vì lời nói thô lỗ này, ngài đã phải chịu hậu quả và bị kết án phải làm bò suốt 500 kiếp.
Bạn có thể tưởng tượng rằng nếu một người phải sống như một con bò trong 500 kiếp, họ chắc chắn sẽ nhai theo cách đó suốt quãng đời còn lại. Vậy tại sao ngài lại sinh ra làm người trong kiếp này?
Trong Phật giáo, đây gọi là dư nghiệp. Nghiệp dư có thể là tốt hoặc xấu. Một số người sinh ra với tài năng lớn mà không cần học hỏi nhiều, như những đứa trẻ tự nhiên vẽ rất giỏi hoặc chơi nhạc cụ tốt. Đó là nghiệp dư tốt từ những kiếp trước. Cũng có những đứa trẻ rất giỏi toán mà không phải học nhiều; đó cũng là dư nghiệp tốt.
Mặt khác, có những đứa trẻ thể hiện những hành vi xấu ngay từ khi còn nhỏ; đó là dự nghiệp xấu.
Bài viết được biên soạn theo bài giảng của thầy Thích Pháp Hoà
